Truyện ngụ ngôn: Người thầy Họa Mi

NGƯỜI THẦY HỌA MI 
 
Tại Khu rừng chim, một khu rừng dành riêng cho các loài chim, năm nào cũng đều có cuộc thi hót của các loài chim do nhà hiền triết Cú Mèo tổ chức. Tuy đã nhiều năm trôi qua nhưng giải hót hay vẫn cứ lẩn quẩn thuộc về các nghệ sĩ hót Hoàng Anh, Sơn Ca và Họa Mi. Thấy vậy nhà hiền triết Cú Mèo mới nảy ra sáng kiến đề nghị ba chàng nghệ sĩ trên hãy tự chọn cho mình mỗi người một học trò riêng để truyền dạy hết bí quyết nghệ thuật hót, nhằm tạo thêm sự phong phú cho nhiều giọng hót hay dự thi. Ai có học trò đoạt được giải xem như sẽ thắng lớn cho mùa thi năm sau.

Thế là Hoàng Anh, Sơn Ca và Họa Mi cùng treo bảng tuyển chọn giọng hót hay. Có ba chú chim là Chèo Bẻo, Cu Gáy và Chích Chòe, vốn là bạn thân vẫn thường chơi chung với nhau, nghe tin liền cùng hẹn nhau đi học hót. Chèo Bẻo được Hoàng Anh chọn, còn Cu Gáy được Sơn Ca chọn. Riêng Chích Chòe bị các nghệ sĩ hót Hoàng Anh và Sơn Ca chê nên phải chạy qua nhà nghệ sĩ Họa Mi xin học. Sau khi nghe Chích Chòe thử giọng Họa Mi bằng lòng nhận Chích Chòe làm học trò.

Mấy tháng trôi qua, trong khi Hoàng Anh và Sơn Ca tận tình chỉ dạy cho Chèo Bẻo và Cu Gáy rất chi li từng cách lấy hơi, từng động tác cổ, từng bước chân đứng,... thì Chích Chòe hầu như chỉ đến nhà Họa Mi để tự hót chơi trước sự chứng kiến của Họa Mi. Kết quả là Chèo Bẻo và Cu Gáy tiến bộ rất nhanh, khi hót ai cũng đều khen hay. Còn Chích Chòe thì dù có rất nhiều cố gắng vẫn không bằng được hai bạn.

Ngày thi đã gần kề, Chích Chòe nản quá xin được nghỉ học vì sợ dự thi sẽ bị rớt. Họa Mi liền nghiêm mặt nói:

- Ai dám nói con thi sẽ bị rớt? Gần một năm nay ta ngày nào cũng phải kiên nhẫn nghe con hót là để tìm năng khiếu và những nét đặc trưng cho giọng hót của con đó. Bắt đầu từ hôm nay con bắt buộc phải tập luyện thật chăm chỉ, nghiêm túc theo sự huấn luyện của ta...

Mùa thi hót của các loài chim trong Khu rừng chim lại được tổ chức. Năm nay có đến sáu giọng hót hay được vào vòng chung kết. Ba giọng hót vàng Hoàng Anh, Sơn Ca và Họa Mi lại tiếp tục đoạt giải và Ban tổ chức cuộc thi quyết định sẽ trao thêm một giải nữa cho giọng hót thứ tư. Đại diện Ban giám khảo, nhà hiền triết Cú Mèo bay ra giữa hội trường phát biểu:

- Ban giám khảo rất bối rối vì năm nay đã có thêm ba giọng hót mới: Chèo Bẻo, Cu Gáy và Chích Chòe đều là những giọng hót xứng đáng được vinh dự đoạt giải. Rất tiếc là chúng tôi chỉ được phép chọn một mà thôi.

Bạn Chèo Bẻo, bạn hót hay lắm và vũ điệu cũng rất đẹp. Nhưng sao giọng hót và vũ điệu của bạn cứ giống y chang người thầy của bạn là Hoàng Anh vậy? Chúng tôi đã có giải cho Hoàng Anh rồi, nên không thể trao thêm một giải nữa cho bản sao của Hoàng Anh là bạn được. Xin bạn Chèo Bẻo thông cảm.

Còn bạn Cu Gáy. Giọng hót của bạn là hay nhất và điêu luyện nhất trong ba thí sinh còn lại. Tôi trước kia rất ái mộ giọng hót của cụ Cu Gáy Xám là ông nội tổ của bạn, người cũng đã từng nhiều năm liền đoạt giải giọng hót vàng của Khu rừng chim. Giọng hót của cụ Cu Gáy Xám quả thật là tuyệt, có rất nhiều cung bậc đã từng làm xao xuyến muôn loài. Từ ngày cụ Cu Gáy Xám mất đi, Khu rừng chim cứ như mất đi một cung bậc của cuộc sống. Nghe tin bạn Cu Gáy dự thi tôi mừng lắm. Nhưng buồn thay, giọng hót của bạn không phải là giọng hót thất truyền của dòng họ Cu Gáy Xám lừng danh mà tôi đã từng được nghe. Giọng hót của bạn lại là giọng hót của dòng họ Sơn Ca! So với Sơn Ca, thầy của bạn, bạn không thể nào so sánh nổi. Do đó giọng hót của bạn xem như đã được thầy của bạn là Sơn Ca đại diện lãnh giải rồi.

Còn Chích Chòe, nhiều giám khảo cho rằng không bằng Chèo Bẻo và Cu Gáy nhưng rõ ràng là giọng hót của Chích Chòe không thể lẫn vào đâu được. Đó là giọng hót rất riêng, rất đặc trưng cho dòng họ chim Chích Chòe. Tuy vẫn còn ít nhiều non nớt nhưng Ban giám khảo tin rằng với sự cố gắng của chính mình, giọng hót của Chích Chòe sẽ vẫn còn tiến xa hơn nữa.

Ban giám khảo xin tuyên bố Chích Chèo xứng đáng là giọng hót vàng thứ tư đoạt giải trong năm nay. Khu rừng chim chúng ta vô cùng hân hoan vì ngoài giọng hót vàng quen thuộc của Hoàng Anh, của Sơn Ca, của Họa Mi; Khu rừng chim của chúng ta năm nay còn có thêm giọng hót rất mới của Chích Chòe...

Chích Chòe chạy đến ôm chầm lấy thầy Họa Mi. Trong một phút xúc động, các loài chim thấy mắt của Họa Mi và Chích Chòe đều rưng rưng nhòa lệ...

2012
(Truyện đã đăng  trên Tạp chí Văn Nghệ Hàm Luông, số 9 tháng 12 năm 2012) 

Thanh Trắc Nguyễn Văn



-------------------------------------------------------------------------------------
* Truyện đã đăng  trên Tạp chí Văn Nghệ Hàm Luông, số 9 tháng 12 năm 2012
* Truyện đã đăng trên Tạp chí Văn Nghệ Tây Ninh, Xuân Quý Tỵ,  tháng 1 - 2 năm 2013
* Truyện đã đăng  trên Tạp chí Non Nước số 211, tháng 6 năm 2015

 Ghi chú: ảnh chim họa mi (ảnh 1, 2, 3, 4 và 5) và chim chích chòe (ảnh 6, 7, 8, 9 và 10) sưu tầm từ internet