Trang Góc Nhỏ Văn Thơ - Cha con nghĩa nặng - Hồ Biểu Chánh

CHA CON NGHĨA NẶNG - HỒ BIỂU CHÁNH

"Cha con nghĩa nặng" là tiểu thuyết 10 chương của nhà văn Hồ Biểu Chánh, xuất bản năm 1929, nhà xuất bản Càng Long. Đoạn trích trong chương 9 của tiểu thuyết được đưa vào chương trình Ngữ văn lớp 11 của Bộ Giáo dục và Đào tạo tại Việt Nam.

Câu chuyện kể về người nông dân Trần Văn Sửu, một nông dân hiền lành, chăm chỉ. Sửu lấy Thị Lựu sinh được ba con: Tí, Quyên, Sung. Anh thương vợ, yêu con nhưng không may gặp phải người tính cách xấu xa. Một hôm Sửu bắt gặp vợ ngoại tình hương hào Hội. Sửu xô vợ, không may vợ ngã vấp vào phản chết ngay. Sửu bỏ trốn, mọi người thì tưởng Sửu nhảy xuống sông tự tử. Anh em thằng Tí về ở với ông ngoại là hương thị Tào. Sung ốm chết, Tí và Quyên đi làm thuê cho bà hương quản Tồn, được bà thương, Quyên trở thành con dâu của bà.

Sau mười mấy năm trốn tránh, Sửu lẻn về nhà thăm con, được bố vợ cho biết cuộc sống hai đứa con ổn định và hạnh phúc, sự có mặt của anh lúc này là bất lợi, Sửu vội vã ra đi... Thằng Tí nghe được câu chuyện giữa ông ngoại và cha, nó chạy theo cha và hai cha con gặp nhau đầy xúc động trên cầu Mê Tức. Về sau nhờ cậu Ba Giai là chồng của cô Quyên lo lót, vận động, Trần Văn Sửu được miễn truy tố, anh ta được trở lại quê hương sum họp với các con.

Đoạn trích trong chương 10 lúc cậu Ba Giai gặp Sửu và tỏ rõ lòng dạ với người cha vợ chưa từng gặp, xuất phát từ lòng kính trọng dành cho người đàn ông có lòng thương con đậm sâu:

"Cậu ba Giai đứng dậy đáp rằng: “Thưa cha, tuy chưa có lễ cưới, song việc hôn nhơn của hai trẻ cũng đã gần thành rồi. Vậy xin phép cha cho con kêu bằng cha cho khỏi thất lễ. Theo mấy lời cha mới nói sau đó, thì dường như cha ăn năn sự cha về đây mà thăm con, và cha nghi con thấy cha nghèo khổ lại có tội, mà hết thương con cha nữa. Thưa cha, con đã nhứt định kết tóc trăm năm với con cha đây, là vì con mến tánh nết, con trọng nhơn nghĩa của nó, nên con không kể việc chi khác hết. Thiệt, con biết nó mấy tháng nay, nó tưởng nó không còn cha mẹ, té ra ngày nay nó còn cha, nó mừng bao nhiêu thì con mừng bấy nhiêu. Dầu cha nó mà đui hay cùi đi nữa, con cũng phải kính trọng, chớ lẽ nào con dám khinh khi phụ bạc. Huống chi cha nghèo mà cha biết thương con, cha mang tội sát nhơn, mà ai lâm cảnh như cha, cũng đều mang tội ấy hết thảy, thế thì cha có hổ thẹn chỗ nào đâu mà cha ngại. Con đứng trước mặt cha và trước mặt vợ con đây, con xin nói lớn lên rằng: Con kính phục cha như cha ruột con vậy, và con sẽ dạy vợ con phải hết lòng thương yêu cha là người thiệt thà mà có tánh khoan dung đến nỗi việc phải oán mà không nỡ cố oán, bền dạ thương con đến nỗi lúc hiểm nguy mà cũng không quên chúng nó”.

(Góc Nhỏ Văn Thơ)

--------------------------------------------------
Ghi chú: ảnh Photo by Nguyễn Hùng và ảnh minh họa sưu tầm từ internet