Cách đọc hiểu tác phẩm ngoài chương trình

CÁCH ĐỌC HIỂU TÁC PHẨM THƠ NGOÀI CHƯƠNG TRÌNH

Thơ ca là loại hình nghệ thuật đặc thù, được tạo thành từ những rung động mãnh liệt của người nghệ sĩ trước hiện thực đời sống, vì thế, khi đọc hiểu thơ, cần chú ý đến các yếu tố như: nhân vật trữ tình, hoàn cảnh sáng tác, tình cảm tư tưởng, các dấu hiệu đặc biệt trong hình thức thể hiện của bài thơ, giọng thơ riêng của tác giả so sánh với các tác giả khác…

1️. xác định nhân vật trữ tình.

Nhân vật trữ tình trong bài thơ thực chất cũng chính là tác giả, trong quá trình sáng tạo đã tự hoá thân để dễ dàng hơn trong việc bày tỏ những tâm tư cảm xúc trước hiện thực đời sống, đọc hiểu thơ, phải nắm bắt yếu tố này trước tiên. Từ nhân vật trữ tình, có thể nhận biết được nhanh các yếu tố tiếp theo của bài thơ

2️. Xác định hoàn cảnh sáng tác.

“Lịch sử nào thì văn học ấy”, phải đặt tác phẩm vào đúng hoàn cảnh tạo sinh nên, người đọc mới có thể hiểu sâu hơn về những cảm xúc, cách thể hiện của người viết. Xu hướng hiện nay trong các đề thi, sau phần văn bản thơ, sẽ có những chú dẫn về hoàn cảnh sáng tác, các từ ngữ… HS cần tinh tế nhanh nhạy nắm bắt, kết hợp với vốn hiểu biết xã hội của chính mình để có được cảm nhận đầy đủ về bài thơ

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (10b)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (10b)

Trong cảnh đưa đám, Vũ Trọng Phụng đã thật tinh tường khi phát hiện ra mỗi người đều có những niềm vui riêng. Min Đơ và Min Toa sung sướng tới cực điểm khi được “thuê giữ trật tự cho đám ma” vào giữa lúc “đang buồn như nhà buôn sắp vỡ nợ” vì “không có ai đáng phạt mà phạt”. Cụ cố tổ nằm xuống đã giải quyết nạn thất nghiệp cho hai viên cảnh sát này nên cái hết lòng của chúng cũng chỉ là cái hết lòng vì tiền. Vũ Trọng Phụng đã lột trần bản chất của nghề cảnh sát trong xã hội thực dân. Thực chất nó chỉ có một chức năng duy nhất là nhăm nhăm phạt tiền của người khác mà thôi.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (10a)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (10a)

Có người nói rằng: Hài vốn là cái bi được đẩy lên đến đỉnh cao. Gốc của cái hài là cái bi, và sâu xa hơn là khát khao cái đẹp. Đằng sau tiếng cười ta thấy sự phê phán, bất bình của tác giả trước hiện thực. Điều này hoàn toàn có thể kiểm chứng qua những sáng tác của Vũ Trọng Phụng. Mỗi tác phẩm của ông là một chuỗi cười dài đầy căm phẫn ném vào cái xã hội lố lăng, đồi bại đương thời. Trong số đó, số đỏ (1936) là tác phẩm tiêu biểu. Tiếng cười sắc nhọn của ông bật ra ở tất cả các chương trong cuốn tiểu thuyết. Đặc sắc nhất là đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia, nằm ở chương XV. Đoạn trích đã lột tả được toàn bộ chân dung các nhân vật thông qua một tình huống đặc biệt. Mỗi chương trong tiểu thuyết số đỏ đều có một nhan đề riêng và nhan đề nào cũng giật gân, độc đáo, thu hút sự chú ý của người đọc.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (9)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (9)

Số đỏ được đánh giá là tác phẩm xuất sắc nhất của Vũ Trọng Phụng cũng như của văn học trào phúng Việt Nam hiện đại. Tính chất trào phúng đó không chỉ thể hiện ở ngôn ngữ, giọng điệu, tình huống mà còn được bộc lộ trực tiếp, sắc nét nhất qua chân dung từng nhân vật trong tác phẩm trong đoạn trích Hạnh phúc một tang gia.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (8b)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (8b)

Hạnh phúc không kém là cháu rể quý ông Phán mọc sừng với niềm vui sướng dâng trào trong lòng hắn, kiêu hãnh với đôi sừng vô hình trên đầu không ngờ lại có giá trị đến thế. Hắn có được vài nghìn nhờ đôi sừng ấy khi bố vợ nói nhỏ vào tai sẽ chia thêm cho con gái và rể thêm một số tiền nữa. Thế mà đến giây phút cuối cùng lúc vĩnh biệt người chết hắn lại khóc oặt người đi hứt hứt mãi không thôi. Một chi tiết đáng cười, đáng châm biếm bởi sự giả tạo sắp không nhận ra sự thật nếu hắn không dúi vào tay Xuân tờ tiền năm đồng bạc gấp làm tư để trả thù lao vụ giao dịch về việc quảng bá đôi sừng vô hình gây nên cái chết cho cụ Tổ.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (8a)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (8a)

Vũ Trọng Phụng là mộ nhà văn tài năng thành công ở thể loại tiểu thuyết. Tiêu biểu là tác phẩm “Số đỏ” đã tái hiện lại bức tranh hiện thực về con người và xã hội Việt Nam ở nửa đầu thế kỉ XX với những trò lố lăng, bịp bợm dưới ngòi bút đả kích, châm biếm sâu sắc. Trong đó ấn tượng nhất là đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” nằm ở chương XV của tác phẩm để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả bởi tâm trạng vui mừng, hạnh phúc của các nhân vật trong đoạn trích.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (7b)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (7b)

Cậu tú Tân nhân cái chết của cụ cố tổ mà khoe tài chụp ảnh của bản thân. Cậu "điên người lên" vì đã "sẵn sàng mấy cái máy ảnh mà mãi cậu không được dùng đến". Cậu yêu cầu mọi người trong đám tang tạo dáng để chụp ảnh, cậu "bắt bẻ từng người một, hoặc chống gậy, hoặc gục đầu, hoặc cong lưng, hoặc lau mắt như thế này, thế nọ...". Đám tang như một hội chợ để cậu và những nhà tài tử chụp ảnh thi nhau trổ tài.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (7a)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (7a)

Nếu các nhà văn cùng thời hướng ngòi bút của mình đến những người nông dân khổ cực với các bi kịch về cuộc sống đói nghèo, bi kịch bị tha hóa thì Vũ Trọng Phụng lại tập trung khai thác những con người ở tầng lớp thượng lưu để phản ánh sự giả dối, vô đạo đức của xã hội. Những điều ấy được ông thể hiện rất rõ nét trong đoạn trích "Hạnh phúc của một tang gia" - đoạn trích thuộc chương XV của tiểu thuyết "Số đỏ".

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (6)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (6)

Một trong những chương truyện đặc sắc nhất trong tác phẩm Số đỏ của nhà văn Vũ Trọng Phụng có lẽ chính là Hạnh phúc của một tang gia. Sự trào phúng trong chương truyện đã phản ánh phần nào nội dung của cả tác phẩm. Tang gia và hạnh phúc, tưởng chừng như đây là một cách nói đùa nhưng thực chất nó lại rất hiện thực đối với câu chuyện của nhà cụ cố Hồng.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (5b)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (5b)

Đọc phần đầu của đoạn trích, cứ tưởng tâm địa của bọn con cháu cụ cố tổ ghê tởm đến thế là cùng. Nhưng chưa hết, chính lũ con cháu bất hiếu, vô đạo kia lại muốn khẳng định chúng là người hiếu thảo nhất trên đời. Đám ma mà chúng đang tổ chức phải trở thành một kiểu mẫu trong thiên hạ. Những kẻ mong chờ cho cha ông mau chết đã tìm thấy hạnh phúc vì đó là dịp để họ bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách tổ chức một đám ma thật to, thật vang, cái mong muốn "bẩn thỉu" ấy tồn tại trong mỗi đứa cháu, bất nhân, bất nghĩa là cả bao phức tạp, xô bồ của cuộc sống xã hội thối nát, "chó đều".

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (5a)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (5a)

Tiếng cười căm hờn mãnh liệt cái xã hội thực dân phong kiến tư sản, cái xã hội mà Vũ Trọng Phụng gọi là "khốn nạn", "chó đểu" trong Số đỏ nói chung và Hạnh phúc của một tang gia nói riêng cứ xoáy sâu vào tâm trí độc giả. Ấy là một "thế thái nhân tình" được xây dựng trên hai điều, sự tàn nhẫn và sự dối trá là biểu hiện sâu sắc nhất được thâu tóm trong câu văn tưởng chừng ngược đời mà lại có lí: "Cái chết kia đã làm cho nhiều người sung sướng lắm".

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (4b)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (4b)

Niềm vui hạnh phúc do cái chết của cụ cố tổ đem lại không chỉ ngập tràn trong tâm hồn các thành viên trong gia đình cụ cố Hồng mà còn lan tỏa ra cả ngoài tang quyến. Đó là niềm vui bỗng lại có công ăn việc làm, hai cảnh bình thuộc bộ thứ mười tám Min Đơ và Min Toa được thuê giữ trật tự cho đám ma “đã trông nom rất hết lòng”.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (4a)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (4a)

Ở đời có mấy ai lại “sung sướng”, “hạnh phúc”, “vui vẻ” trước cái chết của con người, đôi khi đến cả cái chết của kẻ thù không đội trời chung cũng không như thế. Huống chi đó lại là sự ra đi của người thân, là sự ra đi của đấng sinh thành thì làm sao có thể lấy làm hạnh phúc được? Thế mà kì lạ với mỉa mai thay, có một “tang gia” trong tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng lại “hạnh phúc” thật, lại “nhiều người sung sướng lắm”, lại “ai cũng vui vẻ cả”,...! Điều này đã được thể hiện rất rõ ở chương Hạnh phúc của một tang gia.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (3)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (3)

Vũ Trọng Phụng được biết đến là “ông vua phóng sự đất Bắc” và ông có rất nhiều tác phẩm để đời nổi tiếng như mang được những phong thái riêng và ông nổi nhất đó chính là mảng văn học trào phúng. Tác phẩm “Số đỏ” là một trong những “đứa con yêu” nhất của nhà văn tài năng này. Và có lẽ rằng tác phẩm hay ở cách nhà văn xây dựng được nhiều nhân vật, nhưng mỗi nhân vật lại như được mang một sắc thái riêng để hòa vào sắc thái chung của truyện.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ) (2)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ) (2)

Trong nền văn học hiện thực những năm 1930 – 1945 Vũ Trọng Phụng là một cái tên mà ai cũng biết đến. Với tài năng văn chương của mình nhà văn đã phơi bày những mặt xấu xa của xã hội thời bấy giờ. Xã hội ấy nhà văn gọi là xã hội chó đểu.Và có lẽ tác phẩm Số Đỏ đặc biệt là đoạn trích hạnh phúc của một tang gia là tác phẩm thể hiện rõ nhất những mặt xấu của xã hội ấy. Trong đoạn trích chúng ta không thể nào quên nhân vật chính là Xuân Tóc Đỏ. Số phận cuộc đời và những tính cách của anh chàng này đã làm nổi bật lên xã hội “tây tàu nhố nhăng”.

Phân tích tâm trạng nhân vật trong "Hạnh phúc của một tang gia" (Số Đỏ)

PHÂN TÍCH TÂM TRẠNG NHÂN VẬT TRONG "HẠNH PHÚC MỘT TANG GIA" (SỐ ĐỎ)

"Số đỏ" là cuốn tiểu thuyết trào phúng được viết theo khuynh hướng hiện thực chủ nghĩa. Tác phẩm đã phát huy cao độ tài năng châm biếm, đả kích sắc sảo của Vũ Trọng Phụng trước những thói xấu xa, giả dối của xã hội thực dân, phong kiến nửa đầu thế ki XX. Dưới ngòi bút kì tài của Vũ Trọng Phụng, chương nào, đoạn nào cũng thú vị, hấp dẫn như một màn hài kịch trọn vẹn. Đặc biệt gây ấn tượng là chương "Hạnh phúc của một tang gia" với sự thể hiện rõ nét nhất của các nhân vật. Mời các bạn tham khảo một số bài văn phân tích tâm trạng các nhân vật trong đoạn trích hay nhất mà chúng tôi đã tổng hợp trong các bài viết dưới đây...

Nghị luận xã hội: Suy nghĩ về vấn đề tự học (17)

NGHỊ LUẬN XÃ HỘI: SUY NGHĨ VỀ VẤN ĐỀ TỰ HỌC (17)

Xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu về trí tuệ của con người cũng ngày càng tăng. Để đáp ứng nhu cầu của xã hội, mỗi con người cần chuẩn bị cho mình một hành trang kiến thức thật vững chắc để bước vào đời và tinh thần tự học sẽ là yếu tố vô cùng quan trọng góp phần làm nên thành công đó.

Nghị luận xã hội: Suy nghĩ về vấn đề tự học (16)

NGHỊ LUẬN XÃ HỘI: SUY NGHĨ VỀ VẤN ĐỀ TỰ HỌC (16)

Xã hội ngày càng phát triển, con người cũng vậy, phải không ngừng nỗ lực để có thể theo kịp sự thay đổi của cuộc sống. Có thể ngày hôm nay như vậy, nhưng tương lai không biết sẽ ra sao. Chính vì vậy, chúng ta phải có ý thức tự chủ động tìm hiểu kiến thức, tự học, tự trau dồi bản thân để có thể bắt kịp với guồng quay của nhịp sống xã hội.

Nghị luận xã hội: Suy nghĩ về vấn đề tự học (15)

NGHỊ LUẬN XÃ HỘI: SUY NGHĨ VỀ VẤN ĐỀ TỰ HỌC (15)

Người xưa đã nhắc nhở con cháu rằng: “Nếu còn trẻ mình chẳng chịu học hành thì khôn lớn sẽ chẳng làm được việc gì có ích” hoặc “Bất học bất tri lí”. Vậy thì chúng ta cần học thế nào cho đúng, cho có kết quả? Và qua kinh nghiệm bao đời được đúc kết, người ta đã nhận ra rằng chỉ có tự học mới là phương pháp hữu hiệu nhất.

Nghị luận xã hội: Suy nghĩ về vấn đề tự học (14)

NGHỊ LUẬN XÃ HỘI: SUY NGHĨ VỀ VẤN ĐỀ TỰ HỌC (14)

Tự học là gì? Học là quá trình con người tiếp thu những kiến thức, kĩ năng do người khác truyền lại và tự học là việc con người phát huy những kiến thức, kĩ năng đã được truyền lại bằng chính sức lực, khả năng của riêng mình. Thực tế ngày nay cho thấy các cách học của các bạn chưa mang lại hiệu quả cao.