THẸN XUỐNG HOÀNG TUYỀN GẶP CỐ NHÂN - PHAN BỘI CHÂU
Ngày 30 tháng 6 năm 1925, chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu (1867 - 1940) bị thực dân Pháp bắt giữ tại Thượng Hải, rồi giải về nước xử án tù chung thân. Phan Bội Châu đã viết ba bài “Tuyệt mệnh kỳ thi” trong nhà ngục. Ở bài bài “Tuyệt mệnh kỳ thi” số 3, ông nói lên niềm đau đớn xót xa, thể hiện nỗi bất lực của một người mang chí lớn mà giờ đây đại nghiệp không thành. Dẫu tính mạng khó bảo toàn, nhưng giờ đây còn mặt mũi nào gặp lại các cố nhân - những chí sĩ, đồng bạn đã cùng ông mưu nghiệp lớn:
Tuyệt mệnh thi kỳ 3 (絕命詩其三)
"Thống khốc giang san dữ quốc dân,
Ngu trung vô kế cực trầm luân.
Thử tâm vị liễu thân tiên liễu,
Tu hướng tuyền đài diện cố nhân."
Dịch thơ:
"Thương khóc non sông với quốc dân
Tài hèn không vớt được trầm luân
Lòng này chưa hả thân đà chết
Thẹn xuống hoàng tuyền gặp cố nhân"
"Thương khóc nước nhà với quốc dân,
Ngu trung không kế vớt trầm luân.
Lòng này chưa mất thân như kết,
Riêng thẹn suối vàng gặp cố nhân."
(Bản dịch Lương Trọng Nhàn)
Đau khóc non sông với quốc dân.
Tài hèn chẳng cứu nổi trầm luân.
Lòng này chưa hết thân đâu mất.
Chín suối tu gì trước cố nhân?
(Bản dịch Đào Nghi)
Trước phong trào đấu tranh của nhân dân cả nước đòi thả Phan Bội Châu, và nhờ sự can thiệp của Toàn quyền Varenne, ông được về an trí tại Bến Ngự (Huế). Trong 15 năm cuối đời, ông (lúc bấy giờ được gọi là Ông già Bến Ngự) vẫn giữ trọn phẩm cách cao khiết, không ngừng tuyên truyền tinh thần yêu nước bằng văn thơ, nên rất được nhân dân yếu mến.
Phan Bội Châu mất ngày 29 tháng 12 năm 1940 tại Huế.
(Góc Nhỏ Văn Thơ)
-----------------------------------------------------------------------------------------
Ghi chú: ảnh Photo by Vũ Phong và ảnh minh họa sưu tầm từ internet.
Bài đăng
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét