Tục ngữ - Thành ngữ (có chú giải)

TỤC NGỮ - THÀNH NGỮ (CÓ CHÚ GIẢI)

1. Sợi phíp thì đi, kaki ở lại

Từ tiếng Pháp fibre, nghĩa là sợi bông.
Từ khaki, một loại vải dày thường dùng để để may quần tây, đồ lính cứu hỏa, quân đội, đồng phục bảo vệ, quần học sinh…
Sợi phíp thì đi, kaki ở lại: Chế giễu việc lái xe thời bao cấp thường chỉ cho phụ nữ (mặc quần vải phíp) chứ không cho đàn ông (mặc quần vải kaki) đi nhờ xe.

2. Nhất tàu, nhì xe, tam phe, tứ hói

Tàu: thủy thủ tàu viễn dương. Xe: tài xế. Phe: con buôn. Hói: cấp lãnh đạo. Câu này "xếp hạng" độ giàu có của các thành phần trong xã hội thời bao cấp.

3. Muốn giàu lấy thuế vụ,
Muốn đ... lấy lái xe,
Muốn sướng lè phè thì lấy thương nghiệp





4. Tám mươi tươi hơn tám mốt,
Tám mốt tốt hơn tám hai.

Những năm đầu thập niên 80 của thế kỉ 20, đời sống mỗi năm một khó khăn dần do cơ chế bao cấp.

5. Gái Bách khoa, ma Văn Điển

Văn Điển: Địa danh nay là một thị trấn thuộc huyện Thanh Trì, Hà Nội. Tại đây có nghĩa trang Văn Điển, một nghĩa trang lớn (rộng 182.304m2) được xây dựng vào năm 1957 và đóng cửa năm 2010

6. Trâu điên, bò dại, trai Xây dựng,
Lợn xề, dê cái, gái Bách khoa

7. Chín năm bắn phá không bằng bù giá vào lương

Bù giá vào lương: Một giải pháp kinh tế của thời bao cấp, theo đó các hàng hóa phân phối cho công nhân viên chức được quy ra tiền theo giá thị trường rồi cộng vào lương tháng. Giải pháp này giải quyết được nhiều vấn đề của cơ chế bao cấp: chính quyền nắm được giá cả, công nhân viên được tự do lựa chọn hàng hóa, giảm tình trạng đầu cơ… Đây là sáng kiến của ông Nguyễn Văn Chính (thường gọi là Chín Cần), bí thư tỉnh Long An lúc bấy giờ.

8. Bố lái xe lu,
Mẹ duy tu,
Để thằng cu đứng đường
 
Cảnh tiêu biểu của ngành giao thông thời bao cấp: Một nam lái xe lu, 2-3 nữ công nhân đang tưới nhựa đường, một thằng cu cởi truồng đứng nhìn.

9. Vá chín săm lốp,
Bơm mực bút bi,
Lộn cổ sơ-mi,
Gia công quy gai xốp
 
Bốn loại "nghề nghiệp" phổ biến và kì quặc thời bao cấp.

10. Nhất y nhì dược,
Tạm được Bách khoa,
Sư phạm bỏ qua,
Nông lâm xếp xó
 
Thứ bậc các trường đại học dưới thời bao cấp.

(sưu tầm từ Nguồn: Ca dao Mẹ)



--------------------------------------------------
Tục ngữ - Thành ngữ (có chú giải) (2) (3) (4)

Ghi chú: ảnh minh họa sưu tầm từ internet