Trang Góc Nhỏ Văn Thơ - William Faulkner (1936)

WILLIAM FAULKNER - 1936

"If happy I can be I will, if suffer I must I can"

Một niềm tin vào hạnh phúc cần phải đi đôi với nghị lực vượt qua khổ đau.

Chấp nhận rằng ta sẽ chịu đựng không có nghĩa là yếu đuối, hay bi quan, hay khiến thế giới nhuốm màu u ám. Bởi cuộc sống vốn dĩ là một cõi trầm luân, con người như chiếc lá dập dìu trên cõi tạm. Có thăng, có trầm, có bi ai, có hoan hỉ. Cắn răng, nắm chặt tay, bước qua chông gai, với một niềm tin vững chắc rằng nếu ta có thể hạnh phúc, nhất định ta sẽ được hạnh phúc. Nếu phải chịu đựng để có được hạnh phúc ấy, ta cũng sẵn sàng.

Câu trích dẫn từ tiểu thuyết "Absalom, Absalom!" xuất bản năm 1936 của nhà văn Mỹ William Faulkner có đôi nét tương đồng với một câu nói trong "The Thorn Bird" của nhà văn Colleen McCullough: "...Bởi vì tất cả những gì tốt đẹp nhất chỉ có thể có được khi ta chịu trả giá bằng nỗi đau khổ lớn lao". Absalom, Absalom kể về cuộc đời của Thomas Sutpen trước, trong và sau cuộc nội chiến Mỹ, cũng như khắc họa chính thăng trầm của lịch sử các bang Miền Nam Hoa Kỳ.

Câu chuyện về được kể lại bởi bốn góc nhìn khác nhau. Ban đầu, Rosa Coldfield là người kể chuyện, sau đó các phiên bản tiếp theo dần tiết lộ thêm những chi tiết mới về cuộc đời của Sutpen.

Thomas Sutpen đến Jefferson, Mississippi vào năm 1833. Một nhân vật bí ẩn, ông không bao giờ tiết lộ nhiều về quá khứ hay lý do chọn Jefferson làm nơi xây dựng gia sản. Ông xuất hiện cùng một nhóm nô lệ "hoang dã" (được cho là từ Haiti), một kiến trúc sư người Pháp, và các công cụ xây dựng. Những lời đồn đại về Sutpen lan truyền khắp nơi, và hai năm sau, đồn điền của ông được hoàn thành nhưng vẫn trống rỗng. Mối quan hệ giữa Sutpen và xóm giềng trở nên thân thiện hơn khi ông mời những người đàn ông đến săn bắn trên đất của mình. Tọa lạc trên một khu đất trăm dặm vuông mà ông đã chiếm đoạt từ người Mỹ bản địa, gia sản này được đặt tên là Sutpen’s Hundred.

Sutpen thích thú với việc đấu vật đầy bạo lực cùng các nô lệ của mình. Môn thể thao này, cũng như tham vọng kiến thiết đồn điền, thể hiện khát vọng kiểm soát và chế ngự những thứ mà ông coi là "hoang dã". Ấy vậy mà Sutpen lại hỏi cưới Ellen Coldfield, con gái của gia đình Coldfield đáng kính nhưng nghèo khó, và nổi tiếng đạo đức ở Jefferson. Sutpen có một thỏa thuận ngầm với ngài Coldfield để có được cuộc hôn nhân này. Họ có hai người con, Henry và Judith.

Sau khi kết hôn, Sutpen chẳng buồn tìm kiếm sự hòa thuận cùng cộng đồng xung quanh nữa. Ông không đến nhà thờ, và vẫn tiếp tục đấu vật với nô lệ của mình. Một lần, Ellen kinh hoàng khi phát hiện Sutpen dẫn Henry đến chuồng ngựa để xem các trận đấu vật, khiến cậu bé thấy phát bệnh. Trái lại, Judith bí mật theo dõi và có vẻ không bị ảnh hưởng bởi thứ bạo lực ấy.

Khi trưởng thành, Henry học luật tại Đại học Mississippi và kết thân với Charles Bon. Henry đưa Charles về nhà chơi, và Charles cùng Judith yêu nhau. Bất chấp sự phản đối của Sutpen, cặp đôi dự định kết hôn. Tuy nhiên, kế hoạch của họ bị gián đoạn bởi cuộc Nội chiến, khi Charles, Sutpen, và Henry phải ra trận.

Trong đơn vị của Sutpen, các binh sĩ mất niềm tin vào chỉ huy và chọn Sutpen làm lãnh đạo mới. Trong khi đó, Henry và Charles chiến đấu cùng nhau - tình bạn càng thêm khắng khít. Họ phát hiện ra rằng mình là anh em cùng cha khác mẹ. Trước khi đến Jefferson, Sutpen đã sống ở Haiti, nơi ông cưới một người phụ nữ và có một con trai. Khi biết vợ mình có dòng máu da đen, ông đã ruồng bỏ bà và con trai rồi rời Haiti. Nhiều năm sau, người con trai, Charles, nhập học tại Đại học Mississippi. Khi biết được sự thật, Henry yêu cầu Charles nói rõ ý định về hôn ước với Judith. Charles từ chối, và khi chiến tranh kết thúc, họ trở về Sutpen’s Hundred. Khi gần đến nhà, Henry nói rằng Charles không thể cưới Judith. Khi Charles trả lời đầy khiêu khích rằng anh ta vẫn sẽ cưới, Henry giết Charles ngay tại chỗ rồi bỏ trốn.

Sau chiến tranh, Sutpen trở về một trang trại hoang tàn, đổ nát, các nô lệ đã đi mất, và vợ ông đã qua đời. Ông dự định cưới Rosa, em gái của Ellen, nhưng khi Rosa nhận ra ông yêu cầu cô sinh con trai trước khi kết hôn, cô đã từ chối. Sau đó, Sutpen quyến rũ Milly, cháu gái vừa thành niên của Wash Jones, một người nghèo sống trên đất của ông. Milly mang thai, nhưng khi sinh con gái thay vì con trai (điều Sutpen cần để tiếp nối sản nghiệp), ông đối xử tệ bạc với cô. Mặc dù luôn ngưỡng mộ Sutpen, Wash giết ông để bảo vệ cháu gái mình.

Nhiều năm sau, Henry trở về Sutpen’s Hundred và sống trong ngôi nhà hoang với Judith và Clytie, con gái ngoài giá thú của Sutpen với một nô lệ. Khi Clytie nghĩ rằng có người đến  bắt Henry vì tội giết Charles, cô phóng hỏa ngôi nhà, phá hủy tất cả và tự thiêu cùng Henry.

(Góc Nhỏ Văn Thơ)

-----------------------------------------------------------------------------------------
Ghi chú: ảnh minh họa sưu tầm từ internet.