Câu đố dân gian (có chú giải) (6)

CÂU ĐỐ DÂN GIAN (CÓ CHÚ GIẢI) (6)

61. Bốn cột tứ trụ
Người ngự lên trên
Gươm bạc hai bên
Chầu vua thượng đế
Là con gì?
(Con voi)

62. Da trắng như màu thiếc,
Ruột rối tợ rau câu
Bính đinh hỏa đánh trên đầu,
Nhâm quý thủy thân đằng đít
Là cái gì?
(Điếu thuốc)

63. Một mẹ sinh được trăm con,
Con nào con nấy vuông tròn như nhau.
Bởi con ăn ở qua cầu,
Mẹ tức mẹ đánh cái đầu con văng
Là cái gì?
(Hộp diêm)






64. Mình dài một thước đâu sai,
Thơ thẩn tháng ngày, thân lại xoè ba.
Đêm khuya lặng lẽ sương sa,
Mình nằm âm phủ, đuôi mà thượng thiên
Là cái gì?
(Mỏ neo)

Thước: Đơn vị đo chiều dài cổ ở nước ta. Một thước ngày đó bằng 40 cm. Ngày nay một thước được hiểu là 1 m.

Âm phủ: Cũng gọi là âm ty, một khái niệm trong tín ngưỡng dân gian của nhiều dân tộc. Theo đó, linh hồn của người chết sẽ được đưa đến âm phủ, được luận xét công tội khi còn là người trần, sau đó tuỳ mức độ công tội mà được đưa đi đầu thai (thành người hoặc vật) hoặc phải chịu các hình phạt khủng khiếp. Trong văn hoá Trung Hoa và Việt Nam, âm phủ cũng có hệ thống như trần gian: đứng đầu âm phủ là Diêm Vương (cũng gọi là Diêm La Vương, nên âm phủ còn có tên là Điện Diêm La), dưới là các phán quan, cuối cùng là các quỷ dạ xoa.

Thượng thiên: hướng lên trời

65. Con đánh mẹ, mẹ la làng,
Làng ra, con lại nằm ngang trên đầu
Là cái gì?
(Cái mỏ)


Mõ: Một loại nhạc khí thường làm bằng gỗ, khi gõ có tiếng vang. Trong đạo Phật, Phật tử gõ mõ khi tụng kinh. Ở làng quê Việt Nam xưa, khi muốn thông báo gì thì người ta gõ mõ. Người chuyên làm công việc đánh mõ rao việc làng cũng gọi là mõ.

66. Cha thấp, mẹ thấp
Đẻ con trập tai
Là cây gì?
(Cây cà)

Trập: Cụp xuống.

67. Trên dương gian trăm ngàn đoạn khúc,
Xuống dưới đất, mẹ đẻ con ra;
Con thì quấn quýt mẹ cha,
Mẹ tôi ốm yếu, đẻ tôi ra mập ù
Là cây gì?
(Dây và củ khoai lang)

Dương gian: Cõi dương, thế giới của người sống, đối lập với cõi âm hay âm phủ là thế giới của người chết.


Khoai lang: Một loại cây nông nghiệp với rễ củ lớn, chứa nhiều tinh bột, có vị ngọt, gọi là củ khoai lang. Nhân dân ta trồng và sử dụng khoai lang làm lương thực, tận dụng cả phần củ (rễ), thân, và lá.

68. Con nuôi giống mẹ,
Con đẻ giống ai
Là cây gì?
(Cây chuối, cây con và buồng chuối)

69. Cha mẹ thì ở Diêm vương,
Sinh con lại ở Tây phương Phật đài
Là cây gì?
(Cây và hoa sen)

Thập điện Diêm vương: Mười vị thần cai quản cõi chết và phán xét con người ở âm phủ căn cứ vào công hay tội họ đã tạo ra khi còn sống, theo Phật giáo. Thập điện Diêm vương gồm có: Nhất điện: Tần Quảng Vương, Nhị điện: Sở Giang Vương, Tam điện: Tống Đế Vương, Tứ điện: Ngũ Quan Vương, Ngũ điện: Diêm La Thiên Tử, Lục điện: Biện Thành Vương, Thất điện: Thái Sơn Vương, Bát điện: Đô Thị Vương, Cửu điện: Bình Đẳng Vương, và Thập điện: Chuyển Luân Vương. Ở nước ta tranh và tượng Diêm Vương thường được bố trí trong chùa, thường được xếp thành hai hàng, mỗi bên năm vị.

Tây Thiên: Hay Tây Vực, Thiên Trúc, Tây Phương, những tên gọi trong Phật giáo chỉ Ấn Độ, vì nước này nằm ở phía Tây của Trung Quốc.


Sen: Loài cây mọc dưới nước, thân hình trụ, lá tỏa tròn, cuống dài. Hoa to, màu trắng hay đỏ hồng, có nhị vàng.

70. Mẹ thì đứng ở ngoài sân,
Sai con tiếp khách, đãi dân trong nhà
Là cây gì?
(Cây và quả cau)



Cau: Loại cây nhiều đốt, thân nhỏ và cao vút, có quả dùng để ăn với trầu.

(sưu tầm từ Nguồn: Ca dao Mẹ)



--------------------------------------------------
Câu đố dân gian (có chú giải) (2) (3) (4) (5)
Câu đố dân gian (6)

Ghi chú: ảnh minh họa sưu tầm từ internet