Trang Góc Nhỏ Văn Thơ - Quê hương mặt trời vàng - Thu Bồn

QUÊ HƯƠNG MẶT TRỜI VÀNG - THU BỒN

Thu Bồn - Hà Đức Trọng (1925 - 2003), mang bút danh của dòng sông Thu Bồn chảy qua quê hương ông. Ông nổi tiếng với nhiều tác phẩm văn xuôi, thơ, và đặc biệt là trường ca, với một tâm hồn vừa đa đoan, vừa phong trần, vừa hào sảng. Thơ của ông về đất nước luôn mang theo một sức sống đặc biệt, đầy ắp tình yêu chân thành của người con dành cho đất mẹ.

Trang Góc Nhỏ Văn Thơ - Ngậm ngùi - Huy Cận

NGẬM NGÙI - HUY CẬN

Bài thơ Ngậm Ngùi, đăng trong tập Lửa Thiêng (1940) của Huy Cận, là một lời tự tình tuyệt đẹp, một nỗi buồn sâu lắng xen lẫn giữa mơ và thực. Để không phải sầu bi, ta ru mình vào giấc mơ để trốn tránh đời thật, nhưng giấc mơ nào cũng sẽ đến hồi tỉnh giấc...

Nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc bài thơ thành bài hát cùng tên năm 1960. Nhạc sĩ Phạm Duy nói trong hồi ký: “Tôi yêu thơ Huy Cận từ khi chưa bước vào thế giới âm nhạc… Có thể nói, sau ca dao, Thơ Mới (nhất là thơ trong cuốn “Lửa Thiêng”), ngay từ đầu, đã là chất liệu nuôi dưỡng con người soạn ca khúc là tôi. Trong loại nhạc tình cảm con người của tôi, nếu có thêm hồn vũ trụ, đó là nhờ ở những bài thơ Huy Cận”. Bài hát ban đầu chưa mấy tiếng tăm, nhờ có giọng ca vàng một thời Lệ Thu mà bỗng chốc vang vọng, trở thành một trong những bài hát phổ thơ Huy Cận nổi tiếng nhất đến nay.

Tiếng Anh thật dễ (sưu tầm)

Trang Góc Nhỏ Văn Thơ - Cai Hạ ca

CAI HẠ CA

"Cai Hạ Ca" là bài từ tuyệt mệnh mà Tây Sở Bá Vương Hạng Vũ (232 TCN - 202 TCN) đã ngâm ngay đêm trước khi thất bại và tự vẫn bên dòng Ô Giang.

Chỉ mấy câu thơ mà thâu tóm cả sự nghiệp và khí phách oai hùng của Hạng Vũ, đồng thời lại thể hiện niềm ai oán và bất lực giữa vòng vây của Hán quân. Chu Hi đời Tống, trong “Sở từ tập chú” đã nhận xét: “Khí thế hào hùng, mãnh liệt, mang nỗi uất ức nghìn năm chưa tan."

Theo ghi chép trong Sử ký của Tư Mã Thiên, quyển "Hạng Vũ Bản Kỷ," viết:
"Hạng Vương đóng quân ở trong thành Cai Hạ, binh ít, lương hết! Quân Hán và quân chư hầu bổ vây mấy vòng. Đang đêm, Hạng Vương nghe quân Hán ở bốn mặt đều hát giọng Sở, Hạng Vương liền kinh hoảng nói:
- Hán đã lấy được Sở rồi sao? Sao mà người Sở đông như thế?

Đang đêm Hạng Vương thức dậy, uống rượu trong trướng. Có mỹ nhân thường đi theo tên là Ngu, có con ngựa thường cưỡi tên là Chuy, Hạng Vương đau đớn, cảm khái làm bài thơ:

"Lực bạt sơn hề khí cái thế,
Thời bất lợi hề Chuy bất thệ.
Chuy bất thệ hề khả nại hà,
Ngu hề Ngu hề nại nhược hà?"

Dịch nghĩa:
Sức mạnh có thể nhổ núi, khí phách có thể át cả đời, nhưng vận thời không thuận, chiến mã (Ô Chuy) cũng chẳng thể phi nhanh.
Chiến mã không thể phi nhanh thì biết làm sao? Ngu Cơ ơi Ngu Cơ, ta biết phải sắp xếp cho nàng thế nào đây?

Hạng Vương ca mấy lần, mỹ nhân hoạ theo (sau lúc hát, Ngu Cơ tự sát). Hạng Vương khóc chảy nước mắt! Tả hữu đều khóc, không ai có thể ngẩng đầu lên nhìn!"

Cai (垓) : Tên địa danh cổ, nằm ở phía nam huyện Linh Bích, tỉnh An Huy ngày nay.
Hề (兮): Trợ từ trong văn chương, thường dùng trong các bài ca thời xưa, tương đương với “a” hoặc “nhé” trong tiếng Hán hiện đại.
Chuy (骓): Chỉ con ngựa hiếm của Hạng Vũ tên là Ô Chuy.
Ngu (虞): Chỉ Ngu Cơ.

Cả bài thơ là một nét bút họa lại cuộc đời của Hạng Vũ, mà ngay trong câu thơ đầu tiên đã dựng lại hình tượng anh hùng vô song mà ông luôn truy cầu.

"Lực bạt sơn hề khí cái thế,"

HẠNG TỊCH, người ở đất Hạ Tương, tên tự là Vũ. Khi khởi nghĩa (209 trước Công nguyên), Tịch hai mươi bốn tuổi. Lúc còn nhỏ, Tịch học chữ, học chẳng nên, bỏ đi học kiếm thuật, cũng chẳng nên. Hạng Lương nổi giận. Tịch nói: Biết chữ chỉ để đủ viết tên họ mà thôi. Kiếm chỉ đánh lại một người, không bỏ công học. Nên học cái đánh lại được vạn người! Hạng Lương bèn dạy cho Tịch binh pháp.

Trong văn hóa cổ đại Trung Quốc, "khí" không chỉ là năng lực bẩm sinh của con người mà còn phải được nuôi dưỡng qua rèn luyện; nhân phẩm, năng lực, phong thái của một người đều phụ thuộc vào "khí". Cho nên"Khí cái thế" có nghĩa là phẩm chất vượt trội hơn bất kỳ ai khác - thể hiện cái cao ngạo của Hạng Vũ, thứ mà Sở Bá Vương đã thật sự giành được qua những chiến công lẫy lừng của mình - diệt nhà Tần, đuổi Lưu Bang, gần như đã quy giang sơn về một cõi.

"Lực bạt sơn" càng tạo nên một hiệu ứng cụ thể và sinh động, nhờ đó anh hùng này hiện lên với khí thế oai phong, lẫm liệt qua sự kết hợp giữa tả thực và ẩn dụ.
Thế nhưng, ở câu thứ hai và ba, người anh hùng vô song ấy bỗng trở nên yếu đuối, bất lực.

Thời bất lợi hề Chuy bất thệ.
Chuy bất thệ hề khả nại hà

Do thời vận không thuận mà chiến mã Ô Chuy không thể tiến bước, đẩy ông vào cảnh thất bại không thể thoát ra, chỉ còn biết thốt lên “phải làm sao”.

Thơ tranh 0128: Đêm Giáng sinh an lành

Bài hát Ghen Cô VY tạo tiếng vang trên truyền thông thế giới

BÀI HÁT "GHEN CÔ VY" CỦA ERIK VÀ MIN là một ca khúc rất hay giúp bạn giữ vệ sinh tay chân. Lời bài hát vui tươi mô tả đầy đủ thông tin về Covid-19. Từ bài hát chúng ta cũng phần nào biết cách phòng tránh virus này.

Một ca khúc đầy ý nghĩa Ghen Cô VY là một bài hát tươi tắn. Mang đến người nghe sự nhắc nhờ khéo léo cho việc giữ vệ sinh trong mùa đại dịch “Corona”.

Tiếng Anh thật dễ (sưu tầm)

Thơ 0042: Ký ức mùa thu - Memories of Autumn (Võ Thị Như Mai dịch)

MEMORIES OF AUTUMN

One afternoon, father picked up a fallen yellow leaf
Your gray hair bent low, shrouded in quiet sorrow
You remembered those war days, mother’s lifetime of hardship
Carrying the burden of love
Waiting for her husband to be back at war

Many spring-times have silently passed
Father remains alone, lost in memories of mother
In the day of honeymoon, youthful heart of hope
Yet you had to part, separated miles away

Can any tears quench this deep sorrow
Any scent of incense soothing this ache of longing
I grew up through the nights when father lay awake
Hearing the distant sea, yearning to bring you home

And day by day, under the blazing sun by the dike
Father still walks, dragging his feet to class
That school with its shade of trees
With mother’s old dreams, sweet and passionate

One foot you left behind in the deep forest
One aching heart you sent into the past
Old memories are supposed to sink into time
All of a sudden they returned
and sparkling
in autumn!

Võ Thị Như Mai chuyển ngữ

Trang Góc Nhỏ Văn Thơ - Xa nhau rồi em còn nhớ ta không - Hoàng Ngọc Ẩn

XA NHAU RỒI EM CÒN NHỚ TA KHÔNG - HOÀNG NGỌC ẢN

Trả lại em những tháng ngày diễm mộng
Nụ hôn nồng, bờ môi mọng kiêu sa
Tóc em bay trong từng chiều gió lộng
Những con đường đã in dấu chân qua…

Trả lại em những mưa chiều kỷ niệm
Vạt áo dài hai đứa lấy che chung
Mắt lặng ngắm về chân trời biếc tím
Cùng ước mơ cho đẹp mộng tương phùng

Trang Góc Nhỏ Văn Thơ - Tiếng chim hót trong bụi mận gai - Colleen McCullough

TIẾNG CHIM HÓT TRONG BỤI MẬN GAI - COLLEEN MCCULLOUGH

Tiếng chim hót trong bụi mận gai (nguyên bản: The Thorn Birds, còn được gọi theo bản dịch tiếng Pháp là Những con chim ẩn mình chờ chết - Les oiseaux se cachent pour mourir) là tiểu thuyết nổi tiếng nhất của nữ văn sĩ người Úc Colleen McCullough, xuất bản năm 1977.

Khán giả Việt Nam thế hệ trước có lẽ sẽ quen thuộc với bản phim truyền hình được dựng từ tiểu thuyết này, được chiếu tại Việt Nam năm 1988 thông qua hình thức băng video, với Richard Chamberlain đóng vai cha Ralph và Rachel Ward trong vai Meggie.

Mở đầu tiểu thuyết, Colleen McCullough đã viết:

"Có một truyền thuyết về loài chim chỉ hót một lần trong đời, với tiếng hót đẹp đẽ hơn bất kỳ sinh vật nào trên mặt đất. Từ khoảnh khắc rời tổ, nó tìm kiếm một cây gai và không ngừng nghỉ cho đến khi tìm thấy. Rồi nó tự ghim ngực mình vào chiếc gai dài và sắc nhất. Nhưng trong lúc hấp hối, nó vượt qua nỗi đau của chính mình để cất tiếng hót hay hơn cả chim Sơn Ca và Dạ Oanh. Chim Gai đánh đổi mạng sống cho khúc ca tuyệt đỉnh ấy, và cả thế giới lặng đi để lắng nghe, còn Chúa trên cao mỉm cười, bởi những điều tốt đẹp nhất chỉ có được khi đánh đổi bằng nỗi đau lớn lao. Hay ít nhất truyền thuyết là vậy..."

(Góc Nhỏ Văn Thơ)

-----------------------------------------------------------------------------------------
Ghi chú: ảnh Photo by Khoa Nguyen và ảnh minh họa sưu tầm từ internet.